پی ام اس یا سندروم پیش از قاعدگی ، مجموعهای از علائم است که خانمها در بازه ی یک یا دو هفته قبل از دوره قاعدگی تجربه میکنند. این علائم ممکن است جسمی، روانی و عاطفی باشد و معمولا به سرعت پس از شروع خون ریزی پریود ناپدید میشوند.
چرخه قاعدگی یک زن به طور متوسط ۲۸ روزه است . دوره ای که تخمک از تخمدان آزاد می شود، در روز ۱۴ چرخه اتفاق می افتد. قاعدگی یا خونریزی در روز ۲۸ سیکل اتفاق می افتد. علائم سندروم پیش از قاعدگی می تواند حدود روز ۱۴ شروع شود و تا هفت روز پس از شروع قاعدگی ادامه یابد. علائم معمولاً خفیف یا متوسط هستند اما شدت علائم می تواند در هر فرد و هر چرخه از ماه متفاوت باشد.
تقریباً ۸۰ درصد از زنان ، یک یا چند علامت را گزارش می کنند که بر عملکرد روزانه تأثیر زیادی می گذارد. ۲۰ تا ۳۲ درصد از زنان علائم متوسط تا شدید را گزارش می کنند که بر بعضی از جنبه های زندگی شان تأثیر داشته و ۳ تا ۸ درصد پی ام دی دی را گزارش می کنند.
اختلال پی ام دی دی ( ملال پیش از قاعدگی ) علائمی به همراه دارد که همانند علائم پی ام اس بوده اما شدید تر از آن است و گاهی عملکرد، روابط و زندگی فرد را مختل می کند.
علائم سندروم پی ام اس مربوط به تغییرات چرخهای در موارد زیر است:
هورمونهای جنسی زنانه ، هورمونهای هیپوفیز ، پروستاگلاندینها و برخی مواد شیمیایی مغز (انتقالدهندههای عصبی) .
تغییرات شیمیایی در مغز: نوسانات سروتونین، یک ماده شیمیایی مغز(انتقالدهنده عصبی) که گمان میرود نقش مهمی در حالتهای خلقی ایفا میکند، میتواند علائم بروز PMS را تحریک کند. مقادیر ناکافی سروتونین به افسردگی قبل از قاعدگی و همچنین خستگی، هوس غذایی و مشکلات خواب منجر می شود.
افسردگی: برخی از زنان مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی شدید، افسردگی تشخیص داده نشده دارند. اگرچه افسردگی به تنهایی باعث ایجاد همه علائم نمی شود.
علائم و نشانه های خلقی ، جسمی و رفتاری :
تنش یا اضطراب و حالت افسردگی ، گریه و نوسانات خلقی
تحریک پذیری یا عصبانیت، تغییرات اشتها و میل به غذا، مشکل در به خواب رفتن (بی خوابی)
کناره گیری اجتماعی، تمرکز ضعیف، فراموشی ، تغییر در میل جنسی
درد مفاصل یا عضله، سردرد و خستگی
افزایش وزن مرتبط با تجمع مایعات، نفخ شکم
حساسیت در پستان ها ، تحریک شدن پوست و بروز آکنه
یبوست یا اسهال
پزشک ممکن است آزمایش هورمون تیروئید را برای اطمینان از عملکرد صحیح غده تیروئید، تست بارداری و احتمالاً معاینه لگن را برای بررسی هرگونه مشکلات مربوط به زنان و زایمان انجام دهد.
یادداشت برداری از علائم PMS خود یکی دیگر از راههای تشخیص ابتلا به سندرم پیش از قاعدگی است. برای ثبت علائم و قاعدگی هر ماه از تقویم استفاده کنید. اگر علائم شما هر ماه تقریباً در همان زمان شروع شود، احتمالاً سندرم پیش از قاعدگی دلیل اصلی آن است.
PMS به خودی خود قابل پیشگیری نیست اما با آموزش و درمان مناسب ، علائم تعدیل میشود ، همچنین یک شیوه زندگی سالم از جمله عدم استفاده دخانیات ، کم کردن استرس در زندگی و کار ، انجام ورزش ، خواب کافی و مصرف یک رژیم غذایی مناسب مثلا مصرف کمتر کافئین ، الکل ، نمک ، گوشت قرمز ، غذاهای قندی و .. میتواند به یک زن کمک کند علائم PMS را بهتر مدیریت کند.
همچنین داروهای تسکیندهنده ضد درد مانند آسپرین و ایبوپروفن “aspirin & ibuprofen” ممکن است به تسکین علائمی مانند سردرد، کمردرد، گرفتگی و حساسیت پستان ها کمک کنند. قبل از استفاده از داروهای تسکیندهنده باید اطمینان حاصل کرد که هیچگونه منع مصرفی نداشته باشد مانند بیماری زخم معده یا بیماری کلیوی .
داروها ممکن است برای درمان افسردگی یا اضطراب که باعث ایجاد اختلال در سبک زندگی زنها میشود، تجویز شوند. قرصهای ضدبارداری و سایر داروهای ضد بارداری هورمونی نیز میتوانند با کنترل نوسانات هورمونی چرخه ماهانه ، کمک کنند.
مکمل های ویتامین: گزارش شده است که کلسیم، منیزیم، ویتامین E و ویتامین B-6 علائم را تسکین می دهند، اما شواهد کمی از اثرگذاری جدی و کافی آن ها در دسترس است.
داروهای گیاهی: برخی از زنان از کاهش علائم PMS با استفاده از گیاهانی مانند جینکو، زنجبیل، انگور، روغن گل مغربی گزارش می کنند. با این حال، مطالعات علمی کمی از تاثیرات داروهای گیاهی برای تسکین علائم PMS پشتیبانی می کند. داروهای گیاهی توسط سازمان غذا و دارو تنظیم و کنترل نمی شوند. بنابراین هیچ سابقه ای از ایمنی یا اثربخشی محصول وجود ندارد. قبل از مصرف هر گونه محصول گیاهی با پزشک خود صحبت کنید زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته باشند یا با داروهای دیگری که مصرف می کنید تداخل پیدا کند. به عنوان مثال، خار مریم، اثربخشی قرص های ضد بارداری را کاهش می دهد.
طب سوزنی: یک پزشک طب سوزنی، سوزن های استیل ضد زنگ استریل شده را در نقاط خاصی از بدن وارد پوست می کند. برخی از زنان پس از درمان طب سوزنی با کاهش علائم روبرو می شوند.
از آنجا که پزشکان دقیقاً مطمئن نیستند که چه عواملی باعث ایجاد این سندروم میشود ، هیچ راهی برای جلوگیری از آن وجود ندارد. با این وجود شما ممکن است با پیشبرد سبک زندگی سالمتر ، برخی از علائم PMS را کاهش دهید.